Technieken

Technieken

GRAFIEK.
Grafiek is de verzamelnaam voor producties die worden gemaakt door op een plaat of platte vorm een voorstelling aan te brengen en deze af te drukken op een ander materiaal. Zo kan een reeks van gelijke afbeeldingen worden geproduceerd middels druktechnieken als hoogdruk, diepdruk en vlakdruk. Zo ontstaan de zeefdrukken, litho's (steendrukken), etsen enz.. Er zijn nog steeds kunstenaars die het drukken zelf uitvoeren, maar de meesten huren voor de zeef- en steendruk specialisten in. De kunstenaar begeleidt en bewaakt dit proces wel, want uiteindelijk signeert hij of zij elke afdruk met de hand.

Een voordeel van litho's en zeefdrukken is dat het werk tijdens het proces, in tegenstelling tot bijvoorbeeld etsen, geen kwaliteit verliest. Kunstenaars als Corneille, Appel en Brood hebben een omvangrijk oeuvre aan grafiek opgebouwd.

De Zeefdruk
Zeefdrukken worden gemaakt met de sjabloon- of doordruk-methode. Bij de andere technieken staat de voorstelling altijd in spiegelbeeld. Bij de zeefdruk is dat niet het geval. Bovendien is het materiaal waarop kan worden gedrukt, niet beperkt tot papier. De voorstelling wordt in film uitgesneden, met krijt getekend of op fotografische dan wel op handmatige wijze gereproduceerd en op een speciaal type zeef aangebracht, waarbij de delen van de voorstelling die niet mogen worden afgedrukt, worden afgedekt. Vervolgens wordt de inkt met een slap mes van staal, koper of rubber (rakel) over de zeef getrokken en doorgedrukt. Voor iedere kleur moet een aparte zeef worden vervaardigd.

Litho
Bij de techniek van de lithografie (oftewel steendruk) liggen de af te drukken partijen allen in hetzelfde vlak. Bij deze techniek, die zich bij uitstek leent voor krijt- of pastelachtige voorstellingen, wordt gebruik gemaakt van afstotende stoffen als water en inkt. De speciale lithosteen wordt met lithokrijt bewerkt en daarna wordt de tekening met harspoeder, een beetje zuur en gom in de oppervlakte van de steen gefixeerd. Voor het drukken wordt de steen bevochtigd. De inkt hecht zich uitsluitend aan de vette delen. Dan gaat de steen onder de pers door. Voor meerdere kleurendrukken moeten verschillende stenen worden gebruikt.

Ets
Etsen worden via een eenvoudige diepdruktechniek geproduceerd. De kunstenaar bekrast met een droge naald of een scherpe stalen pen een koperen of zinken plaat die van een waslaag of etsgrond is voorzien. Als de afbeelding klaar is wordt de plaat met een bijtend zuur bewerkt. Daar waar de etspen is geweest doet het zuur zijn werk.

Daar waar de etspen niet is geweest vormt de waslaag de beschermende, inkt afstotende laag. Voor het afdrukken wordt de plaat bedekt met vochtig papier. Daarna wordt de plaat onder grote druk door de etspers gedraaid. Het aantal afdrukken is bij deze techniek beperkt omdat de plaat gaandeweg aan kwaliteit inboet.

Gicleeprint
Als kunst-drukmethode is de Giclee voor de Nederlandse Fine-Art markt vrij nieuw. De techniek is speciaal ontwikkeld om te kunnen voldoen aan de kritische eisen van Fine-Art collectors en kenners van museumkwaliteit limited editions. Het originele kunstwerk wordt digitaal opgenomen waarna via allerlei technische aanpassingen het digitaal bestand gereed komt voor de uiteindelijke druk. Het drukken van een giclee gebeurt met uiterste precisie via een rotatiedrum. Het drukken van een hoogwaardige kwaliteits-giclee op een formaat van A0 kan tot anderhalf uur duren. Er kan nooit meer dan één giclee tegelijk gedrukt worden.

Het eerste wat de kenner zal opvallen aan de giclee drukken is de praktisch rasterloze fijnheid, enorme beelddiepte, de zeer hoge scherpte en detaillering alsmede diepe kleuren met zachte overgangen. De giclee drukken hebben een fluweelzachte uitstraling. De term giclee is van Franse oorsprong, en betekent "stralen"of "vernevelen", als aanduiding voor een techniek die gebruik maakt van ononderbroken inktstralen voor het aanbrengen van de verschillende kleurlagen.

Hoewel op de Nederlandse kunst markt nog relatief onbekend, is de giclee in de Verenigde Staten reeds algemeen geaccepteerd. Zelfs musea aldaar gaan over tot het exposeren van giclee's om daarmee het originele werk te beschermen tegen invloeden van buitenaf.

De giclee's worden ook door de kunstenaar zelf gesigneerd en genummerd..
Share by: